Bepaal je risicoprofiel bij beleggen

Als je belegt, neem je altijd een zeker risico. Niemand kan met zekerheid voorspellen wat er op de beurs gaat gebeuren. Daarom werken beleggers met 'waarschijnlijkheden'. Op basis hiervan wordt een risicoprofiel vastgesteld. Wat zijn de verschillende risicoprofielen? Welke factoren beïnvloeden je risicoprofiel en hoe bepaal je welk risicoprofiel bij jou past? Raisin helpt je op weg.

Een risicoprofiel geeft aan hoe riskant een beleggingsstrategie is. Vaak wordt een risicoprofiel vastgesteld voor één beleggingsproduct. Daarnaast kan een risicoprofiel ook betrekking hebben op de volledige beleggingsportefeuille van een belegger. Of het totale vermogen dat een belegger heeft.

Risicoprofielen lopen uiteen van zeer offensief tot zeer defensief. Bij beleggen hangt het risico samen met het rendement. Offensief beleggen kan meer opleveren. Maar je kunt ook een flink verlies leiden. Defensieve beleggers lopen minder risico, maar behalen gemiddeld (over een lange periode) ook minder rendement.

Voordat we dieper ingaan op de verschillende profielen, bekijken we eerst kort welke elementen bepalen hoe riskant een beleggingsstrategie of -product is. In ons artikel over de risico’s van beleggen bespreken we de verschillende risico’s in meer detail.

Verhouding van investeringsvormen

De verhouding tussen verschillende investeringsvormen bepaalt voor een groot deel het uiteindelijke risico van een beleggingsportfolio. Een strategie met louter hoogvolatiele beleggingsinstrumenten (hefboomproducten, cryptomunten) is per definitie riskanter dan een pakket met obligaties of spaarproducten.

Spreiding van beleggingen

Gezonde spreiding kan bijdragen aan een lager risico. Denk hierbij vooral aan spreiding over verschillende aandelen (met fondsen) en markten. Maar ook spreiding over verschillende valuta’s kan helpen om minder afhankelijk te zijn van de prestaties van één munt.

Betrouwbaarheid van de aanbieder

Beleggingen die je doet via een betrouwbare broker zijn betrouwbaarder dan beleggingen die je plaatst bij onbekende spelers op de markt. Het is vooral belangrijk om na te lopen of de aanbieder onder de toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) valt. Of onder een andere toezichthouder in een ander land.

Gouden bergen?

Het klinkt wellicht voor de hand liggend of zelfs belerend, maar vertrouw nooit een product dat een vast, hoog rendement belooft. Een hoger rendement gaat altijd gepaard met een zeker risico. Crowdfunding is, bijvoorbeeld, meestal nodig omdat een bank het risico te hoog acht. Het vaste rendement gaat dan gepaard met een risico op het verliezen van al je geld.

Er is geen eenduidige definitie van risicoprofielen. Vaak worden door aanbieders van beleggingsproducten vier of vijf verschillende profielen gebruikt – van defensief tot offensief.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) verplicht beleggingsfondsen die onder AFM-toezicht vallen om een risicometer te vermelden. Dit eenvoudige label geeft aan hoe riskant een belegging is. Hier loopt het risico van 1 (zeer laag) tot 7 (zeer hoog).

Een typische indeling van risicoprofielen vind je hieronder. We gebruiken hierbij twee beleggingsvormen die voor doorsnee beleggers gebruikelijk zijn en laten speculatieve beleggingen buiten beschouwing.

Onervaren beleggers laten zich snel beïnvloeden door in het verleden behaalde resultaten. Krantenkoppen die berichten over aandelenkoersen die verdubbelen (of zelfs meer) in een jaar tijd, verleiden beleggers tot overhaaste beslissingen. Het is belangrijk om allereerst te stellen, dat beleggen nooit een gegarandeerd resultaat oplevert.

Om erachter te komen welk risicoprofiel bij jou past, moet je drie vragen beantwoorden. Welk risico kun je lopen? Welk risico wil je lopen? En voor welke termijn wil je beleggen (beleggingshorizon)?

Deze vraag moet je eerlijk beantwoorden. Zorg ervoor dat je nooit geld belegt dat je nodig hebt – nu of op de middellange termijn. Ga er daarnaast vanuit dat je beleggingen flink in waarde dalen. Dan kun je ook met dit scenario plannen. Door te beleggen mag je nooit in geldnood komen.

Geld dat je niet kunt missen kun je het beste in rentedragende activa beleggen. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen om een klein deel daarnaast te beleggen. Dit komt dan overeen met een defensief profiel. Hoeveel geld je uiteindelijk kunt missen, bepaalt voor een groot deel je risicoprofiel.

Bij beleggen gaat het niet alleen om vooruitzichten en gemiddelden. Ook het psychologische aspect speelt een belangrijke rol. Breek je in zweet uit bij het idee dat 10%, of zelfs meer, van je geld binnen een week verdwijnt? Dan past een offensief risicoprofiel niet bij jou. Heb je daar geen moeite mee? Dan kun je mogelijk voor een offensiever profiel kiezen.

Bedenk daarnaast ook dat een riskante beleggingsstrategie niet geschikt is voor bepaalde spaardoelen. Bijvoorbeeld het studiegeld van je kind of de aanschaf van een eigen huis. Je plannen mogen door de strategie niet in gevaar komen.

Bij ieder risicoprofiel past een andere beleggingshorizon. Zeer offensief beleggen op de korte termijn kun je vergelijken met gokken. Zeer defensief beleggen op de zeer lange termijn levert doorgaans te weinig rendement op.

Hoe langer je belegt, hoe meer je het risico kunt spreiden. Ervaringen uit het verleden laten zien dat markten zich na een flinke crash meestal weer herstellen. Dit kan wel erg lang duren en is nooit helemaal zeker, natuurlijk.

Als je een horizon van 10 tot 20 jaar aanhoudt, dan loop je een lager risico met een redelijk offensief profiel. Als je slechts 3 jaar wilt beleggen, kan veel geld verloren gaan. De markten hebben zich dan nog niet hersteld. Over het algemeen geldt dat defensieve profielen verstandiger zijn voor korte beleggingshorizons.

In de tabel hieronder vind je de verschillende profielen. Samen met de passende risico’s die je wilt en kunt lopen en de beleggingshorizon. Let wel: dit zijn aanbevelingen gebaseerd op waarschijnlijkheden. Bij beleggen kun je alleen een gegarandeerd resultaat halen bij een (zeer) laag risico met rentedragende activa.

Bij ieder verstandig risicoprofiel past spaargeld. Sparen is en blijft één van de veiligste manieren om een rendement te behalen. Daarnaast is sparen gemakkelijk en zijn de voorwaarden eenvoudig te begrijpen. Vooral als je via Raisin spaart.

Waar veel beleggers zich af laten schrikken door lage spaarrentes in Nederland, opent Raisin de EU-markt voor Nederlandse spaarders. Op deze manier worden de beste rentes uit de EU samengebracht binnen één platform. Geld opzijzetten via Raisin is gratis en je legt bij termijndeposito’s zelf de looptijd vast. Hier krijg je een vaste spaarrente tot wel 3,55% per jaar.

Zo draagt een spaarrekening via Raisin bij aan een aantrekkelijk rendement binnen een profiel met een risico dat bij je past. Jouw Raisin-rekening is geheel gratis, je kunt al je spaarproducten online beheren en alle rekeningen vallen onder een depositogarantiestelsel, met een dekking tot € 100.000 per rekeninghouder en bank.