Wat is een 401k-pensioen?

Een 401k is een pensioenregeling in de Verenigde Staten. Werknemers kunnen een deel van hun bruto salaris fiscaal vriendelijk inleggen op een 401k-pensioenrekening. In veel gevallen doet de werkgever ook een bijdrage, waardoor het opgebouwde vermogen nog sneller groeit. Het gespaarde bedrag kan worden belegd in verschillende beleggingsopties, zoals aandelen, obligaties of beleggingsfondsen.

Waar komt 401k vandaan?

De naam "401k" verwijst naar de sectie van de Amerikaanse belastingwetgeving waar deze pensioenregeling in is vastgelegd. Specifieker, de regeling is genoemd naar Section 401(k) van de Internal Revenue Code.

Toen de wet in 1978 werd aangenomen, werd de sectie 401(k) geïntroduceerd als een manier voor werknemers om belastingvoordeel te halen uit hun pensioeninleg. De "k" in de naam is simpelweg een onderdeel van de wetgeving en geeft aan dat het een specifiek onderdeel is van de code, zonder een diepere betekenis. De naam 401k is sindsdien een gangbare term geworden voor deze vorm van pensioenplan.

Hoe werkt de 401k-regeling in de VS?

Zowel werknemers als zzp’ers kunnen in Amerika een 401k-account openen. Als je voor een werkgever werkt met een 401k-plan, opent de werkgever een 401k-rekening voor werknemers. Een gedeelte van je bruto-inkomen wordt dan op deze rekening gestort, waardoor je belastbaar inkomen omlaag gaat en je dus minder belasting hoeft te betalen. Je betaalt de belasting pas zodra je het opgebouwde pensioen na het bereiken van de pensioenleeftijd laat uitkeren. 

Daarnaast doen bepaalde werkgevers ook aan ‘401k-matching’. De werkgever legt dan ook een bepaald bedrag in op de 401k-rekening, bijvoorbeeld 50 cent voor elke dollar die een werknemer inlegt (tot een bepaald maximum). 401k-matching versnelt de pensioenopbouw van een werknemer natuurlijk aanzienlijk en is bij veel Amerikaanse bedrijven dan ook een aantrekkelijke pijler in de werving van personeel.

Ook zzp’ers of kleine ondernemers kunnen zo’n 401k openen. Dit is een Solo 401(k) of Individual 401(k). Er zijn verschillende partijen waar werkgevers en ondernemers zo’n account kunnen openen, bijvoorbeeld Fidelity en Vanguard.

Jaarlijks stelt de Amerikaanse overheid limieten in aan de bedragen die je fiscaal vriendelijk op een 401k mag storten. In 2024 is dat $ 23,000, een verhoging van $ 500 ten opzichte van 2023. Personen van 50 jaar of ouder mogen gebruikmaken van de ‘inhaalbijdrage’ en in 2024 maximaal $ 7500 extra inleggen. Zij kunnen dus maximaal $ 30.500 bijdragen.

Wat kost een 401k in 2024?

Bij een 401k komen kosten kijken zoals beheerkosten, fondsbeheerkosten en servicekosten (zoals transactiekosten). De kosten van een 401k liggen meestal rond de 2% tot 4% per jaar (berekend over het hele vermogen), wat dus direct ten koste gaat van je rendement. Het gemiddelde rendement op een 401k was de afgelopen 20 jaar 7% tot 8% per jaar, dus die kosten gaan flink ten koste van je rendement. Zo’n 401k kan dus fiscaal aantrekkelijk zijn, maar is ook erg kostbaar.

Kun je zelf kiezen waarin je belegt met een 401k?

Een 401k wordt geopend bij een vermogensbeheerder die de investeringen op je 401k beheert. Je mag vaak zelf globaal bepalen hoe je ingelegde geld wordt belegd door te kiezen uit verschillende risicoklassen.

Als je bijvoorbeeld kiest voor de risicoklasse ‘laag’ of het beleggingsprofiel ‘defensief’ dan zal de vermogensbeheerder je geld vooral in obligaties beleggen. Kies je voor een hogere risicoklasse, dan zal er een groter deel van je inleg worden belegd in aandelen.

Een 401k-pensioen is niet beschikbaar in Nederland. Wel hebben we vergelijkbare pensioenregelingen, zoals pensioen via de werkgever (tweede pijler) of aanvullend pensioenbeleggen (derde pijler) maar deze werken anders dan een 401k. 

Als je in loondienst werkt, is de kans groot dat je via je werkgever pensioen opbouwt. 90% van de Nederlandse werkgevers heeft namelijk een pensioenregeling. Hieronder zie je de belangrijkste verschillen tussen een 401k en een Nederlands werkgeverspensioen:

Bouw je via je werkgever geen of onvoldoende pensioen op? Dan kun je zelf aanvullend pensioen opbouwen in de derde pijler. Als je als zzp’er of ondernemer werkt, moet je zelf pensioen opbouwen. Dat doe je dus ook volledig in de derde pijler, waarbij je kunt kiezen voor pensioensparen of pensioenbeleggen.

IRA staat voor “Individual Retirement Account”. Het belangrijkste verschil met een 401k is dat bijdragen aan een Roth IRA niet fiscaal aftrekbaar zijn, maar dat de beleggingen belastingvrij groeien en dat je ook belastingvrij opnames kunt doen na pensionering (mits je aan bepaalde voorwaarden voldoet). 

Een 401k biedt belastingvoordelen aan de voorkant (bij de inleg), terwijl een Roth IRA dit aan de achterkant biedt (bij de opname na het bereiken van je pensioenleeftijd).

Voor 2024 is de jaarlijkse limiet voor IRA-bijdragen in de Verenigde Staten vastgelegd op $ 7000. Voor mensen van 50 jaar of ouder is er ook een inhaalbijdrage van $ 1000, wat betekent dat zij in 2024 maximaal $ 8000 kunnen bijdragen.