Wat is een en/of-rekening precies?

Ga je samenwonen? Of is er een andere reden waarom je met iemand anders wel een gezamenlijke rekening wil? Dan kan een en/of-rekening handig zijn. Raisin legt uit wat een en/of-rekening is, voor wie zo’n rekening geschikt is en op welke juridische zaken je moet letten.
In het kort
  • Een en/of-rekening is een gezamenlijke rekening waarop twee of meer rekeninghouders zowel individueel als gezamenlijk toegang hebben.

  • Op een en/of-rekening kan elke rekeninghouder transacties uitvoeren, zonder toestemming van de ander(en).

  • Bij bijna alle Nederlandse banken kun je een gezamenlijke betaalrekening openen, een gezamenlijke spaarrekening is soms wat ingewikkelder.

Wat is een en/of-rekening?

Tot een en/of-rekening hebben twee of meer personen toegang. Alle rekeninghouders kunnen het geld op de rekening beheren zonder toestemming van de ander, ongeacht wie het geld heeft gestort. Dit kan een betaalrekening of spaarrekening zijn. Een en/of-rekening wordt ook wel een gezamenlijke rekening of een CJ-rekening (compte joint) genoemd.

Voor wie is een en/of-rekening handig?

Het maakt niet uit wat de relatie is tussen de rekeninghouders; iedereen kan een en/of-rekening openen. Bijvoorbeeld:

En/of-rekening met partner

Stellen die samenwonen, kiezen vaak voor een en/of-rekening. Gezamenlijke kosten voor hypotheek of huur, boodschappen en verzekeringen kunnen gemakkelijk van deze rekening betaald worden. En op een gezamenlijke spaarrekening kun je samen sparen en werken aan je spaardoelen. 

Beide partners kunnen individueel transacties uitvoeren en hebben geen toestemming nodig van de andere partner.

En/of-rekening voor ouder en kind

Je kunt ook met een familielid een en/of-rekening openen. Bijvoorbeeld:

  • Als een kind geldtransacties uitvoert voor een ouder die dat niet meer zelfstandig kan. Dit kan uiteindelijk juridische complicaties opleveren en in dit geval kan een bancaire volmacht soms beter zijn.
  • Als een ouder geld wil overdragen aan een kind. Toch blijven de regels voor schenk- en erfbelasting bij een en/of-rekening van toepassing. Als een kind een bedrag opneemt dat de ouder heeft gestort, moeten ouder en kind dit aangeven in de belastingaangifte. Deze opname wordt namelijk als een schenking gezien. Als een kind meer opneemt dan de schenkingsvrijstelling (€ 6633 in 2024), en er geen gebruik gemaakt wordt van een eenmalige verhoogde vrijstelling of een andere uitzondering van toepassing is, moet het kind schenkbelasting betalen.

En/of-rekening met vrienden

Ook met vrienden kun je een en/of-rekening openen. Bijvoorbeeld als je huisgenoten bent en vanaf de en/of-rekening huur of hypotheek en andere gezamenlijke lasten wil betalen.

En/of-rekeningen: de voordelen en nadelen

Voordelen

  • Handig bij gezamenlijke kosten: gezamenlijke kosten voor huur/hypotheek, boodschappen en meer kunnen van één rekening betaald worden.
  • Geen toestemming van de ander(en) nodig: alle rekeninghouders kunnen zelfstandig transacties uitvoeren.

  • Blijvende toegang bij overlijden: als één van de rekeninghouders overlijdt, hebben de andere rekeninghouders nog steeds toegang tot de rekening.

Nadelen

  • Risico op misbruik: Eén van de rekeninghouders kan zonder toestemming van de ander(en) ongewenst geld opnemen en besteden.
  • Juridische gevolgen: als de rekening stopgezet wordt, bijvoorbeeld bij een scheiding, kan het verdelen van het gezamenlijke geld lastig zijn.
  • Minder privacy: alle rekeninghouders hebben inzicht in elkaars transacties.

Gezamenlijke betaalrekening en gezamenlijke spaarrekening

Bij vrijwel alle grote Nederlandse banken kun je een gezamenlijke betaalrekening openen. Vaak betaal je een extra bedrag voor een tweede rekeninghouder, maar bij sommige banken kun je een gezamenlijke betaalrekening openen met één betaalpas, zonder extra kosten. 

Een gezamenlijke spaarrekening openen, ligt net iets ingewikkelder. Dat kan namelijk niet bij alle Nederlandse banken, omdat een spaarrekening daar maar op naam van één rekeninghouder kan staan.

Ook kun je tegen problemen aanlopen als je geld op een spaarrekening wil overmaken vanaf een en/of-tegenrekening bij een andere bank. Check dus goed wat de mogelijkheden zijn bij verschillende banken als je een en/of-betaalrekening of -spaarrekening wil openen.

Wat zijn de verschillen met een en/en rekening?

Naast een en/of-rekening, kun je ook een en/en-rekening openen. Bij een en/en-rekening hebben rekeninghouders alleen gezamenlijk toegang. Zij moeten ook allemaal toestemming geven als er een transactie wordt uitgevoerd, terwijl dat bij een en/of-rekening niet hoeft. 

Een en/en-rekening is handig wanneer rekeninghouders gezamenlijk financiële beslissingen willen of moeten maken en waarbij individuele transacties niet nodig zijn. Als je dat juist wel wil, is een en/of-rekening handiger.

Juridische vragen over een en/of-rekening

Van wie is het geld op een en/of-rekening?

Dat is afhankelijk van de afspraken die er zijn gemaakt. Ben je getrouwd in gemeenschap van goederen of geregistreerd partner? Dan bezitten jullie beide automatisch 50% van het geld op de en/of-rekening.

Als er huwelijkse voorwaarden van toepassing zijn of andere afspraken zijn vastgelegd, kan de verdeling anders zijn. 

Je moet de afspraken schriftelijk kunnen bewijzen, dus zodra je een en/of-rekening opent, is het wel zo verstandig om deze goed vast te leggen.

Als er niets is vastgelegd bij de notaris, is en blijft het geld officieel van de persoon die het gestort heeft.

Wat gebeurt er met een en/of-rekening bij een scheiding?

Als je gaat scheiden of uit elkaar gaat met de andere rekeninghouder, kun je een gezamenlijke rekening opzeggen. Daar heb je geen toestemming van de andere partner voor nodig, ook als je al gescheiden bent.

Als je de en/of-rekening na de scheiding op één naam wil zetten, moeten beide rekeninghouders hiervoor tekenen. Soms moet je daarvoor fysiek langskomen bij een bank, soms kan dit ook online.

Wat er met het geld gebeurt, is afhankelijk van de afspraken die jullie hebben gemaakt, bijvoorbeeld eventuele huwelijkse voorwaarden die zijn vastgelegd bij een notaris.

Wat gebeurt er met een en/of-rekening bij overlijden?

Als één van de rekeninghouders onverhoopt overlijdt, heb je in principe drie keuzes:

  1. Je houdt de rekening actief en zet de rekening op jouw naam.

  2. Je houdt de rekening actief en zet deze voort met een nieuwe rekeninghouder.

  3. Je zegt de rekening op. Het geld wordt dan naar een door jou opgegeven rekeningnummer overgemaakt.

In alle gevallen zijn er wel wat handelingen en documenten nodig, die verschillen per bank. Raadpleeg je bank voor de benodigde informatie en stappen.

Hoe zit het met belasting op een en/of-rekening?

Als je een en/of-rekening hebt met een fiscale partner, doe je samen belastingaangifte. Je geeft in dat geval de volledige waarde op van rekening en mag de vrijstelling van vermogensrendementsbelasting op de ander overdragen.

Ben je geen fiscaal partner? Dan betaal je vermogensrendementsbelasting over het deel dat van jou is. Gedurende het jaar moet je dus bijhouden hoeveel geld je stort op een gezamenlijke spaarrekening. De Belastingdienst verdeelt het geld op een en/of-spaarrekening niet automatisch door het aantal rekeninghouders, maar die gelijke verdeling kun je zelf natuurlijk wel hanteren.

Kan ik een en/of-rekening openen bij Raisin?

Bij Raisin kun je geen en/of-spaarrekening openen. Het is wel mogelijk om vanaf een en/of-betaalrekening bij een andere bank geld op je Raisin-account te storten. Je kunt ervoor kiezen om één account te openen met een gezamenlijke Raisin-rekening, maar deze wordt dan door maar één van jullie beheerd. Op deze manier hebben beide rekeninghouders dezelfde rechten op het geld zodra je het geld weer terugboekt naar de tegenrekening. De rekening die via Raisin wordt geopend, wordt door één persoon beheerd. Deze persoon is wettelijke eigenaar van de rekening.Als je toch ‘samen’ wil sparen, kunnen jullie ook allebei een Raisin-account openen en daarvoor dezelfde, gezamenlijke tegenrekening opgeven.

Je maakt een Raisin-account aan en doorloopt het identificatieproces. Vervolgens bepaal je samen welk bedrag je van de en/of-tegenrekening wil overmaken naar het Raisin-account. Daarna kun je één of meerdere spaarproducten uitkiezen; een vrij opneembare spaarrekening of een spaardeposito.