Home > Kennisbank > Hoe verdienen banken geld
(Bijna) iedereen in Nederland heeft een bankrekening en deze is onmisbaar om betalingen mee te doen en te ontvangen. Maar wat doet een bank precies met het geld dat op jouw rekening staat en hoe verdient een bank geld? Raisin legt het uit.
Een bank verdient onder andere geld door het heffen van rente.
De banken hebben afgelopen twee jaar recordwinsten gerapporteerd dankzij de hoge ECB rente.
Banken verdienen aan jouw spaargeld door het tegen rente uit te lenen aan particulieren en bedrijven. Banken trekken in eerste instantie spaargeld aan door het bieden van rente. Vooral als je bereid bent om je geld voor een langere tijd vast te zetten, word je doorgaans beloond met een hogere rente. Daarnaast verdienen banken ook geld door jou als rekeninghouder (eventuele) kosten in rekening te brengen voor je betaalrekening en betaalpas. Ook betaal je de bank vaak rente bij roodstand.
Simpel gezegd is de belangrijkste taak van een bank het overeenstemmen van de vraag en het aanbod van geld. Dit komt in de praktijk neer op het volgende:
Aantrekken van (spaar)geld
Zoals hierboven vermeld trekt een bank geld aan door het bieden van rente. Doordat een bank dit geld weet aan te trekken, heeft het de middelen om leningen en hypotheken te verstrekken aan bedrijven en particulieren. De bank verdient geld door de rente te heffen op deze leningen en hypotheken. Hoe groter het verschil tussen de rente op leningen en de spaarrente, des te meer een bank verdient.
Het vaststellen van rentetarieven is onderdeel van het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank. Het doel van dit beleid is invloed uit te oefenen op de geldstroom en de inflatie in de eurozone.
Na jaren van nul en negatieve rentes, heeft de ECB in september 2022 de rente in de plus getrokken om de zeer hoge inflatie af te remmen. Daarna volgden meerdere verhogingen in een relatief korte tijd waardoor de ECB-rente voor de depositofaciliteit sinds september 2023 op een recordstand van 4,00% stond. Deze bleef maandenlang zo staan, totdat de ECB in juni 2024 de rente verlaagde tot 3,75%, doordat de inflatie flink was afgezwakt.
Dit houdt in dat banken, die overtollige tegoeden bij de ECB dienen te stallen, nu 3,75% rente op deze tegoeden ontvangen. Door de hoge rente verdienen de banken ook meer aan leningen en hypotheken, vooral nu de rente op leningen veel meer in de pas loopt met het ECB beleid dan de spaarrentes, die bij de Nederlandse grootbanken met percentages ver onder de 2,00% (nog steeds) flink achterlopen.
In 2023 boekten grootbanken ABN Amro, ING en Rabobank hoge winsten. In de eerste helft van 2023 verdubbelde Rabobank haar winst en kwam de totale nettowinst uit op € 4,377 miljoen in 2023. Ook bij ABN Amro is er sprake van bijna een verdubbeling van de winst voor de periode januari tot en met juni 2023 en kwam de totale nettowinst uit op € 2,7 miljard. ING spant de kroon met een winst van € 7,2 miljard in 2023.
Ondanks de afkoelende economie heeft de bank weinig te maken met klanten die hun leningen niet (langer) kunnen afbetalen en blijft de kredietwaardigheid sterk.
Naast het aantrekken van spaargeld en het verstrekken van leningen verdienen banken ook aan het volgende:
Naast het aantrekken van spaargeld en het verstrekken van leningen, fungeren banken ook als adviseurs en bemiddelaars. Banken adviseren hun particuliere klanten aangaande financiële kwesties zoals vermogensbeheer. Bij bedrijfsklanten adviseren banken over bijvoorbeeld beursgangen en bemiddelen zij bij bedrijfsfusies en overnames.
Daarnaast faciliteren banken het systeem dat nationaal en internationaal betalingsverkeer mogelijk maakt. Banken verstrekken bijvoorbeeld betaalpasjes en betaalautomaten en zorgen ervoor dat je in winkels en webshops betalingen kunt doen en dat deze winkels betalingen kunnen ontvangen. Banken verdienen hier geld aan door kosten in rekening te brengen voor betaalrekeningen en transacties.
In vergelijking met de hoge ECB-rentestanden zijn de huidige spaarrentes bij de Nederlandse grootbanken (maximaal 1,70%) nog steeds zeer bescheiden en lager dan de inflatie (verwachte inflatie voor 2024 is 2,9%). Hierdoor is de reële rente nog steeds negatief.
In sommige andere EU-landen is er veel meer vraag naar spaargeld. Banken in deze landen zijn dan ook veel meer bereid om hogere rentes te bieden. Bij Raisin spaar je via één account tegen rentes tot 3,11% op vrij opneembare spaarrekeningen en tot wel 3,55% op deposito’s met uiteenlopende looptijden bij verschillende partnerbanken.
Spaar je via Raisin, dan is je spaargeld net als in Nederland beschermd onder het nationale depositogarantiestelsel van het land waar je spaart.