Rendement berekenen

Rendement is de winst (of het verlies) behaald op een belegging of spaargeld. Het berekenen en inschatten van rendement is onmisbaar bij je financiële ontwikkeling. Tevens is het belangrijk om je bewust te zijn van samengesteld rendement en de invloed van inflatie bij het opbouwen van je vermogen.

Op deze pagina laten we zien hoe de berekening van rendement er in de praktijk uitziet aan de hand van formules. Met deze formules kun je rendement en geannualiseerd rendement berekenen. Ook laten we met rekenvoorbeelden zien hoe je deze formules kunt toepassing.

Rendement is het resultaat dat je behaalt met een belegging. Dit kan bijvoorbeeld het rendement op een aandeel, fonds of ook op je spaargeld zijn. Het rendement wordt uitgedrukt in een percentage. Een rendement van 5%, betekent bijvoorbeeld dat je het oorspronkelijk ingelegde bedrag plus 5% op je rekening hebt staan. Lees meer over de betekenis van rendement op deze pagina.

De standaardformule om rendement te berekenen, gebruikt de waarde van de beleggingen aan het begin (Bb) en de waarde van de beleggingen aan het einde (Be) van een bepaalde periode. Bereken eerst het waardeverschil tussen het bedrag aan het einde en het begin. Daarna deel je het verschil door het beginbedrag en vermenigvuldig je deze waarde met 100 procent.

De bijbehorende formule ziet er als volgt uit:

Rendement = ((Be – Bb) / Bb) × 100%.

Hieronder laten we zien hoe dat er in de praktijk uitziet.

Johannes spaart en belegt zijn geld. Hij heeft een kwart van zijn spaargeld in een beleggingsfonds gestopt en driekwart op een depositorekening staan. Op 1 januari 2022 had hij € 103.902 op zijn rekening. Op 1 januari 2023 is dit na aftrek van vermogensbelasting en fondskosten gegroeid naar € 104.802.

Het beginbedrag (Bb) van Johannes is € 103.902. Het eindbedrag (Be) € 104.802. Het verschil bedraagt € 104.802 – € 103.902 = € 900. Vervolgens deelt Johannes het verschil van € 900 door € 103.902 = 0,0087. Keer 100% levert dit 0,87% op. Het beleggingsrendement van Johannes is dus 0,87% in één jaar.

Rendement wordt doorgaans geannualiseerd. Dit betekent, dat het rendement over een bepaalde periode uitgedrukt wordt in het gemiddelde rendement per jaar. Hoe gaat dit precies in zijn werk?

De vereenvoudigde methode gebruikt vermenigvuldigen of delen. Heb je een rendement van 20% behaald in 8 jaren? Dan is dat ongeveer 2,5% per jaar. Een rendement van 0,4% in 3 maanden komt overeen met een rendement van 1,6% per jaar (0,4% / ,25).

Bij de precieze formule, deel je de eindwaarde door de beginwaarde. Van dit bedrag neem je de macht 1 gedeeld door het aantal jaren. Hier trek je één van af. Tot slot, vermenigvuldig je het bedrag met 100%.

Geannualiseerd rendement = ((Be / Bb)^(1 / aantal jaren)) – 1) × 100%.

Johannes begint in mei 2017 met beleggen. Hij legt een bedrag in van € 45.322. In juli 2020 heeft hij € 53.322 op zijn rekening zijn. In dit geval, berekent Johannes het jaarlijkse rendement op zijn investering als volgt. Het aantal jaren bedraagt hier 3,166 (3 jaar plus 2 maanden/12 maanden).

((€ 53.322 / € 45.322)^(1 / 3,166)) – 1) × 100% = 5,27%

Wanneer je maandelijks inlegt in een beleggings- of spaarplan is het berekenen van je cumulatieve rendement iets ingewikkelder. Bij dit type berekening houd je rekening met de variabele inleg over tijd, waardoor je een duidelijker beeld krijgt van je eindkapitaal en hoe je vermogen in de loop der tijd is gegroeid. Dit is essentieel is voor een effectieve financiële planning en beoordeling van je investeringsstrategie.

Om het cumulatief rendement te berekenen met een maandelijkse inleg, dien je elk maandelijks ingelegd bedrag, inclusief het koersrendement dat elke inleg heeft opgeleverd, apart in te behandelen. Dit koersrendement is de procentuele toename of afname in de waarde van je beleggingen. Door het combineren van deze individuele rendementen kun je het totale rendement van je portfolio uitrekenen.

Stel dat Emma maandelijks €200 inlegt in een beleggingsfonds. Aan het begin van het jaar is haar totale belegde vermogen €5.000. Aan het einde van het jaar, na haar maandelijkse inleg, is het totale vermogen gegroeid naar €7.600.

Om het cumulatieve rendement te berekenen, moet ze rekening houden met haar maandelijkse inleg en het koersrendement dat elke inleg heeft opgeleverd.

Emma’s totale inleg voor het jaar is €200 x 12 maanden = €2.400.

Haar beginvermogen was €5.000, wat betekent dat haar totale vermogen zonder rendement €5.000 + €2.400 = €7.400 zou zijn aan het eind van het jaar.

Het verschil tussen haar daadwerkelijke eindkapitaal (€7.600) en dit bedrag (€7.400) is €200. Dit betekent dat Emma een koersrendement van €200 heeft behaald op haar totale vermogen.

Om het rendement te berekenen, deelt Emma het koersrendement door het totale bedrag dat aan het begin van het jaar geïnvesteerd was:

Cumulatief rendement: €200 / €5.000 = 0,04, of 4%

Het cumulatieve rendement van Emma op haar beleggingen, inclusief haar maandelijkse inleg, is dus 4% voor dat jaar.

Dit voorbeeld laat zien hoe belangrijk het is om maandelijkse inleg te betrekken bij het berekenen van rendement, zeker als je nauwkeurig je eindkapitaal wilt bepalen.

Samengesteld rendement kan over een langere periode een enorm verschil maken. Maar wat is samengesteld rendement en waarom heeft het zo’n grote invloed op vermogensgroei?

Samengesteld rendement wordt ook wel rendement-op-rendement genoemd. Een soortgelijk concept is rente-op-rente. Samengestelde rente betekent, dat de aangroei van je vermogen op zijn beurt ook weer rendement oplevert. Zo versnelt de aanwas van nieuw rendement.

Vooral bij hogere rendementen/rentes, is dit effect ontzettend belangrijk. Zo belangrijk zelfs, dat het niet overdreven is om te stellen dat het Nederlandse pensioenstelsel, bijvoorbeeld, nooit zou kunnen functioneren zonder dit principe. In de onderstaande tabel vind je een overzicht van de fictieve groei van rendement over een bepaalde periode.

* Samengesteld rendement bij jaarlijkse uitkering van rendement

Bij een rendement van 5% heb je meer dan twee keer zoveel geld op je rekening na 15 jaar. Klinkt te goed om waar te zijn? Dat is het eigenlijk ook. Vanwege inflatie wordt je geld ieder jaar minder waard. Daarom is bij het berekenen van je rendement ook de onderliggende inflatie in dezelfde periode van belang.

Rendement zonder inflatie noemen we het nominale rendement. Houd je ook rekening met inflatie, dan spreken we van reëel rendement. En dit maakt nogal een verschil, zoals je in de onderstaande tabel kunt zien.

Het maakt niet uit hoeveel procent rente je behaalt. Uiteindelijk is hetzelfde bedrag met een inflatie van 1,5% na 15 jaar 20% minder waard. Wil je zelf het reële rendement berekenen? Dan kun je de volgende formule gebruiken:

Reëel rendement (versimpeld) = nominaal rendement – inflatie

Reëel rendement (exact) = (geannualiseerd rendement ^ aantal jaren)/(inflatie ^ aantal jaren).

Zo kom je bijvoorbeeld bij een inflatie van 1,5% en een rendement van 3 procent op het volgende rendement na 15 jaar:

((1,03^15) / (1,015^15) – 1) * 100% = 0,246 = 24,6%.

Wil je meer weten over het verschil tussen de verschillende vormen van rendement/rente. Klik dan op de onderstaande infocards.

Spaargeld is en blijft de hoeksteen van iedere gezonde financiële strategie. Beleggen is niet voor iedereen weggelegd, en alles beleggen is zelfs voor vrijwel niemand weggelegd. Via Raisin vind je nog hoge rentes. Je buffer kun je bij ons in een dagelijks opvraagbare spaarrekening parkeren (rentes tot 3,11% per jaar). Geld dat je langer opzij kunt zetten leveren een hoge rente op in depositorekeningen (rentes tot 3,55% per jaar).