Onderzoek: Nederlanders minst afhankelijk van cash; minste pinautomaten in Utrecht

Contant geld is voorloping nog niet volledig weg te denken uit onze samenleving. Zo adviseerden banken Nederlanders afgelopen week nog om ook cash in huis te houden. In het geval van bijvoorbeeld een stroomuitval of tijdelijke storing in het betaalverkeer kun je dan je boodschappen blijven doen. Als reactie werd er direct weer meer gepind.

Aanleiding voor Spaarplatform Raisin om uit te zoeken hoe het staat met de rol van contant geld en de beschikbaarheid van geldautomaten in ons land. In een rangschikking van de tien grootste economieën van de eurozone neemt Nederland de eerste plaats in als het gaat om cash-onafhankelijkheid. Kort gevolgd door Finland maar met grote afstand tot de andere landen.

Een analyse van het aantal geldmaten in achttien grote Nederlandse steden en een vergelijking met het rapport dat Raisin drie jaar geleden uitbracht laat daarnaast zien: vooralsnog blijft het aantal pinautomaten constant. Onder de streep zijn in drie jaar tijd slechts twee verdwenen. Wel zijn er grote verschillen tussen de verschillende steden. Zo kwamen er in Amsterdam zelfs negen geldmaten bij ten opzichte van 2021. In Den Haag nam het aantal juist af met zes.

In de rangschikking van Raisin neemt Nederland met een score van slechts 1,55 van tien mogelijke punten de laatste plaats in. Alleen in Finland is contant geld ongeveer evenzeer uit de gratie geraakt (1,85 punten). De landen waarin contant geld nog altijd het belangrijkst is, zijn Oostenrijk (9,50 punten), Duitsland (7,10 punten) en Spanje (6,95).

Naast een internationale vergelijking heeft Raisin ook de beschikbaarheid van geldautomaten in achttien grote steden vergeleken. De meeste geldmaten staan in Amsterdam (164). Niet geheel opvallend wordt de hoofdstad gevolgd door Rotterdam (118) en Den Haag (113). Inwoners van Apeldoorn, Leiden en Amersfoort hebben de minste geldmaten in hun gemeente (24). Gemeten naar het aantal inwoners staan de meeste geldmaten in Arnhem (22,1 geldmaten per 100.000 inwoners), gevolgd door Enschede (20,4) en wederom Den Haag (20). Inwoners van Utrecht komen er bekaaid vanaf wat betreft het aanbod aan geldmaten (13,5 per 100.000 inwoners). Ook in Tilburg (13,9) en Apeldoorn (14,3) is het aanbod dungezaaid.

Volgens Jasper Berkhout, onderzoeker bij Raisin, is er voor liefhebbers van cash geen reden om zich zorgen te maken. “Contant geld blijft volop beschikbaar voor alle Nederlanders. Cash is een inclusief betaalmiddel en het is van belang dat iedereen hier toegang tot blijft houden. Bijvoorbeeld omdat niet iedereen een bankrekening heeft, of omdat verkopers van straatkranten zelden met een mobiel pinapparaat rondlopen. Ons onderzoek laat zien dat, ondanks het feit dat cash in Nederland minder geliefd is dan in andere landen, iedereen de keuze blijft houden tussen pinnen en cash. En dat de afspraken die we in Nederland hebben gemaakt over de beschikbaarheid van cashgeld nageleefd worden.“

Alle gegevens verzameld in de week van 11 november. De dekkingsgraad  van geldmaten afkomstig van de Locatiewijzer van Geldmaat. Vergelijkende gegevens uit 2021 van een onderzoek van Raisin. Cijfers over de voorkeuren van het mkb met betrekking tot cashbetalingen verzameld uit een onderzoek van de Europese Centrale Bank (ECB) uit 2024 over het gebruik van contant geld door bedrijven binnen de eurozone (EN). Gegevens over het aandeel cashtransacties aan de kassa en de voorkeuren en houdingen van consumenten ten opzichte van cashbetalingen afkomstig van de meest recente SPACE-survey van de ECB uit 2022 (EN). Gegevens over het aantal geldautomaten per 100.000 inwoners verzameld aan de hand van de meest recente statistieken van de Wereldbank.

Over Raisin

Raisin is een toonaangevend wereldwijd spaarplatform, dat daarnaast in Duitsland ook beleggingsproducten aanbiedt. Raisin werd opgericht in 2012 en brengt spaarders en banken samen op platformen in de EU, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Spaarders ontvangen via Raisin hogere spaarrentes en banken krijgen toegang tot een gediversifieerde, stabiele financieringsbron. De visie van het bedrijf richt zich op het faciliteren van internationaal sparen zonder de hindernissen die spaarders traditioneel daarbij ervaren op de wereldwijde spaarmarkt met een volume van meer dan € 140 biljoen. Raisin heeft meer dan 700 medewerkers uit 65 verschillende landen. Het platform beheert meer dan € 60 miljard aan spaargeld van particuliere klanten, die op hun spaarrekeningen inmiddels al meer dan € 2 miljard aan rente hebben vergaard.