Europese Commissie wil dat Europeanen minder sparen en meer beleggen

Recordbedrag spaargeld, maar economische stagnatie

Uit recente cijfers van Eurostat blijkt dat Europeanen in het tweede kwartaal van 2024 maar liefst 15,7% van hun inkomen spaarden, een stijging ten opzichte van voorgaande jaren. Nederlanders hadden eind 2024 een recordbedrag van € 600,5 miljard op hun bank- en spaarrekeningen staan.

Ook in landen als Duitsland en Frankrijk wordt fanatiek gespaard, terwijl de economie daar juist krimpt. Dit hoge spaargedrag wordt vaak gezien als een teken van aanhoudende onzekerheid, zowel economisch als geopolitiek. Toch heeft deze spaarwoede een keerzijde: de investeringsbereidheid van huishoudens daalt, wat de economische groei verder remt.

Concurreren met VS en China

De Europese Commissie schat dat er jaarlijks zo’n € 800 miljard aan extra investeringen nodig is om de EU concurrerend te houden op het gebied van defensie, klimaat en innovatie. Een groot deel van dit geld moet van private beleggers komen. 

Europese burgers bezitten gezamenlijk zo’n € 14.000 miljard, waarvan 30% wordt belegd en maar liefst 70% op bankrekeningen staat. Een veel hoger percentage dan in de VS, waar beleggen populairder is dan sparen. Bovendien stroomt jaarlijks € 300 miljard aan Europese investeringen naar buiten de EU, vooral naar Amerikaanse bedrijven.

Hoe wil de EU beleggen aantrekkelijker maken?

Om dit te veranderen, wil Brussel onder meer:

• Een Spaar- en Investeringsunie (SIU) op te zetten met gelijke regels. Daardoor zou beleggen in Europese bedrijven makkelijker en aantrekkelijker moeten worden. 

• Eén centrale, Europese toezichthouder introduceren, zoals SEC in de VS.

Ook lijkt er een rol te zijn weggelegd voor betere financiële educatie, aangezien uit een onderzoek van Eurobarometer blijkt dat 82% van de Europeanen beperkte kennis heeft over financiën.

Uitdagingen en scepsis

Toch zijn er hindernissen. Lidstaten willen hun nationale toezichthouders behouden, wat een centrale, Europese aanpak bemoeilijkt.

Bovendien blijven veel Europeanen terughoudend vanwege economische onzekerheid en een gebrek aan vertrouwen in de financiële markten. 

Eurocommissaris Maria Luís Albuquerque benadrukt echter dat de huidige geopolitieke situatie  een unieke kans biedt voor Europa om haar financiële markten te hervormen. 

Het plan moet nog verder worden uitgewerkt in samenwerking met lidstaten en marktpartijen. Het komende jaar zal duidelijk moeten worden of burgers en overheden erin meegaan.