Hoge winsten, lage rente: Nederlandse banken onder vuur bij Radar

Lage rentes ondanks forse winsten

Nederlandse grootbanken noteerden hoge winsten in 2024. Zo behaalde Rabobank een winst van bijna € 5,2 miljard; een stijging van 18% ten opzichte van het jaar ervoor. ING noteerde een nettowinst van € 6,4 miljard. En toch zit een aantrekkelijke spaarrente voor de consument er niet in. 

De reden? Een gebrek aan concurrentie op de Nederlandse spaarmarkt. ABN AMRO, ING en Rabobank hebben samen ruim 80% van het Nederlands spaargeld in handen. In andere Europese landen is het veel beter verdeeld. 

“We voelen nog niet zo de concurrentie van de Europese banken. Het gemak van het openen van een spaarrekening in Nederland maakt dat we dat toch wel doen, ondanks de lage rente,” aldus Michel Ypma, spaarexpert bij Independer, die aan het woord kwam in de Radar-uitzending.

Martijn Snoep, bestuursvoorzitter ACM zegt: “De banken doen niet iets wat verboden is, ze maken alleen gebruik van de situatie dat er weinig concurrentie is. Voor de consumenten is het gevolg dat zij minder spaarrente krijgen, dan in een situatie van goede concurrentie.”

De grootste en bekendste banken van Nederland bieden maximaal zo’n 1,5% rente, terwijl andere banken in Europa zo'n 3% spaarrente geven.

Meer concurrentie op de Nederlandse spaarmarkt

Het ACM ziet heil in een New Competition Tool, die kan zorgen voor meer concurrentie. “We pleiten er al een tijd voor en je ziet ook dat steeds meer ACM’s in andere Europese landen zo’n New Competition Tool hebben, maar in Nederland hebben we dat nog niet,” aldus Snoep.

Universitair hoofddocent Mededingingsrecht Inge Graef ziet goede resultaten van zo’n tool in andere landen in Europa. “In Engeland heeft de toezichthouder al een heel aantal jaren deze Competition Tool in een aantal markten toegepast. De energiemarkt is er daar één van, waar eenzelfde soort probleem is als in Nederland op de markt van spaarrentes. Eén van de maatregelen die de toezichthouder toen in Engeland heeft opgelegd is het opzetten van een vergelijkingswebsite voor consumenten, waardoor zij betere informatie hebben.”

Op dit moment kan de ACM haar bevindingen van de gebrekkige concurrentie alleen melden bij de wetgever, niet ingrijpen op de spaarmarkt. Dat is aan de politiek. De ACM wil een soortgelijke maatregel opleggen door een verbod in te stellen op koppelverkoop, zodat consumenten een spaarrekening zonder betaalrekening kunnen openen. Gert-Jan Duitman van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB): "Wij zijn het eens met de Minister. We moeten eerst goed kijken welke impact zo'n verbod precies heeft en of het klanten ook echt helpt om gemakkelijker over te stappen."

Naar aanleiding van de uitzending, publiceerde Radar gisteren een artikel met uitleg over hoe je een spaarrekening in het buitenland kunt openen. Daar wordt Raisin.nl ook genoemd als platform waar je 'eenvoudig kunt sparen bij buitenlandse banken met hogere rentes'.