New year, rich me?

Publicatiedatum: 19 december 2023

2024 is in zicht, dat betekent nieuwe kansen om je financiële situatie te verbeteren. Na jaren van hoge inflatie en een energiecrisis, lijkt Nederland eindelijk grip te krijgen op de levenskostencrisis. Hoewel het wellicht lijkt dat we in 2024 iets minder bezorgd hoeven te zijn over nieuwe enorme prijsstijgingen, voor bijvoorbeeld onze boodschappen, zullen veel Nederlanders nog steeds moeite hebben om hun financiën in orde te krijgen. Uit een enquêteonderzoek in opdracht van spaarplatform Raisin Nederland blijkt het volgende:

• Maar liefst twee van de vijf Nederlanders blijkt niet of minder dan de door het NIBUD aanbevolen 10% van het inkomen sparen.
• Van de vrouwen spaart 10,5% zelfs helemaal niet, vergeleken met 8,1% van de mannen.
• Daarnaast maakt 34% van de Nederlanders zich vaak zorgen over zijn financiële situatie.

1. Een financieel overzicht maken, budgetteren en je daar daadwerkelijk aan houden

Het begint allemaal met het reflecteren op 2023. Waaraan heb je vorig jaar het meest uitgegeven? Via Rabobank Wrapped kun je bijvoorbeeld de top 5 categorieën waar je dit jaar geld aan hebt besteed en wat je grootste uitgave van het jaar was. Ook krijg je inzicht in het totale aantal transacties, je totale uitgaven en de totale inkomsten gedurende het jaar. Daarnaast krijg je ook inzicht in de categorie waar je het meest aan hebt besteed, zoals kleding of uit eten gaan.

Zodra je op het afgelopen jaar hebt gereflecteerd en je bewust bent geworden van je knelpunten, is de volgende stap om overzicht te krijgen in je financiën voor 2024. Als je niet precies weet wat er maandelijks inkomt en uitgaat, wordt het lastig om grip op je uitgaven te hebben. Creëer daarom voor 2024 een gedetailleerd overzicht (bijvoorbeeld in Excel) van zowel je inkomsten als uitgaven. Stel vervolgens een budget op voor verschillende uitgavenposten zoals kleding, boodschappen en entertainment, en evalueer halverwege de maand hoe je ervoor staat. Zo kun je beoordelen of je je uitgaven moet matigen of dat je goed op weg bent.

2. Spaardoelen opstellen

Nadat je overzicht hebt geschept in je financiële situatie, is een aansluitend goed voornemen om spaardoelen voor 2024 op te stellen. Spaardoelen werken namelijk motiverend. Met een concreet spaardoel voor ogen is het gemakkelijker om geld opzij te zetten. Maak gebruik van automatische overschrijvingen om regelmatig geld opzij te zetten voor deze doelen. Via veel banken kun je ook gebruikmaken van online spaarpotjes. Zo kun je een online spaarpotje creeren voor bijvoorbeeld je droomvakantie, een nieuwe auto, het kopen van een huis etc.

3. Een noodfonds opbouwen

Een onverwachte tegenslag kan altijd gebeuren. Werk daarom in 2024 aan het opbouwen van een financiële buffer die je de nodige ademruimte geeft om onvoorziene uitgaven op te vangen, zoals bijvoorbeeld het kapotgaan van een wasmachine of een auto die niet door de APK-keuring kwam. Als freelancer is het nog belangrijker om een financiële buffer te hebben. Streef naar een buffer van minimaal drie tot zes maanden salaris.

4. Je schulden aflossen

Wanneer je in 2024 je financiën op orde wilt krijgen, is het uiteraard belangrijk om te starten met het aflossen van je schulden. Dit kunnen grote, maar ook kleine schulden zijn, zoals openstaande Tikkie-verzoeken bij vrienden en familie, een creditcardbetaling, of een koop-nu-betaal-later-rekening van de kerstcadeaus. Begin met het aflossen van de schulden die de hoogste rente dragen en overweeg extra betalingen om het aflossingsproces te versnellen. Stel dat je bijvoorbeeld nog een klein bedrag open hebt staan van je studieschuld en je vanaf januari 2024 een hoger rentepercentage (2,95%) op die schuld moet gaan betalen. In dat geval kan het verstandig zijn om je studieschuld in één keer af te lossen, vooral als de rente die je op dat spaargeld ontvangt lager is dan de rente die je bovenop je schuld moet betalen. Iedere schuld die je aflost, betekent weer een last van je schouders en kan helpen bij het verminderen van geldstress. De impact van geldstress is namelijk niet te onderschatten: uit een enquête over financiële gezondheid, uitgevoerd in opdracht van Raisin, bleek dat 28% van de Nederlanders lichamelijke klachten ervaart als gevolg van geldstress.

5. De maximale spaarrente ontvangen op je spaargeld

Niet alleen is het verstandig om aan het einde van het jaar over te stappen naar bijvoorbeeld een andere zorgverzekering, mocht je daar een betere deal krijgen, maar het is ook het overwegen waard om over te stappen naar een spaarrekening met een hogere rente. Bij kleinere banken maar ook over de grens kun je vaak een aanzienlijk hogere spaarrente ontvangen op je spaargeld. Zo lopen de rentes bij Raisin op tot 4,45% per jaar. Dat is bijna het dubbele dat je bij de Nederlandse banken ontvangt.

In 2023 verzamelen Nederlanders naar verwachting bijna € 2 miljard aan rente op hun spaargeld. De helft van de Nederlanders spaart bij dezelfde bank waar ze hun betaalrekening hebben, maar juist deze banken hanteren vaak lage rentes. Stel dat deze spaarders hun strategie zouden optimaliseren door bijvoorbeeld € 10.000 te plaatsen op een vrij opneembare spaarrekening met een aantrekkelijke spaarrente, terwijl ze het resterende spaargeld (gemiddeld zo’n € 44.000) zouden investeren in een kortlopend spaardeposito. Deze simpele verandering zou jaarlijks meer dan € 15,8 miljard extra kunnen opleveren. Dit betekent bijna € 1100 aan extra renteopbouw per volwassen Nederlander op jaarbasis. Het bewijs dat door slim te sparen, je direct het meeste kunt halen. Vooral nu het niet zeker is dat de rentes op depositorekeningen zo hoog blijven.

6. Investeringen en pensioenplanning:

Een verstandig voornemen voor 2024 is om te beginnen met beleggen, mocht je dit nog niet doen. Doe je dit al wel, overweeg dan eens om je investeringen te verhogen. Hoe eerder je hiermee start, hoe gunstiger. Op die manier krijgt je geld voldoende tijd om rendement te genereren. Het is bovendien verstandig om goed na te denken over je toekomst, bijvoorbeeld met betrekking tot je pensioen. Stel een pensioenplanning op, of als je er al een hebt, pas deze aan waar nodig.

7. Vaarwel zeggen tegen onnodige kostenposten

Een analyse door spaarplaform Raisin Nederland laat zien dat Nederlanders per dag meer dan € 86 miljoen laten liggen of weggooien aan onnodige kostenposten. In een jaar komt dit neer op rond de € 31,5 miljard euro; per huishouden meer dan € 300 per maand! Een goed voornemen voor 2024 kan zijn om meer kostenbewust te leven en dus te kijken op welke onnodige kostenposten je kan besparen.

Alleen al aan gokken en roken gaat er in Nederland jaarlijks zo’n 11,6 miljard in rook op; zo kan stoppen met roken en gokken een goed voornemen zijn om aan je lijst toe te voegen. Nog een goed voornemen: het verminderen van voedselverspilling. Niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je portemonnee. Per jaar gaat er in Nederland namelijk zo’n € 4,05 miljard op aan voedselverspilling. Kijk eens goed in je ijskast voordat je boodschappen gaat doen, word creatief met nieuwe gerechten en proef en ruik goed voordat je eten weggooit. Sommige ingrediënten kunnen nog prima een dag of zelfs enkele dagen na de houdbaarheidsdatum mee. Heb je niks meer in huis en moet je nog boodschappen doen voor het avondeten? Zoek dan naar producten met kortingsstickers, deze worden steeds goedkoper naarmate de houdbaarheidsdatum dichterbij komt.

Nog meer onnodige verspilling waar je makkelijk iets aan kan doen: sluipverbruik. Kleine stroomverbruikers die we in het stopcontact laten zitten, kosten rond de anderhalf miljard euro per jaar. Als je in 2024 bewuster wordt van je stroom- en sluipverbruik, zou het zomaar kunnen dat je aan het einde van het jaar een extra bedrag van 100 euro op je spaarrekening hebt staan.

• Abonnementen, verzekeringen en andere vaste kosten evalueren: Het einde van het jaar is niet alleen een goed moment om te reflecteren op het afgelopen jaar, maar het is ook het moment om je vaste kosten onder de loep te nemen. Van welke abonnementen heb je amper gebruik gemaakt? Heb je de sportschool het afgelopen jaar vooral gesponsord? De meeste streamingdiensten zijn dit jaar in prijs gestegen. Is er een voordelige optie voor bijvoorbeeld Netflix en Spotify? Denk aan een familieaccount waarmee je de kosten kunt delen.
• Verzekeringen en energie: Neem ook de tijd om je verzekeringsdekkingen te controleren en zorg ervoor dat ze nog steeds aansluiten bij je behoeften. Vergelijk premies en stap op tijd over om mogelijk geld te besparen. Door niet tijdig over te stappen laten we in Nederland zo’n € 3,75 miljard per jaar liggen. Op onze energie- en gascontracten kunnen we zo’n kwart miljard besparen. Als we proactiever onze hypotheken af zouden sluiten, levert dit al bijna € 700 miljoen op. Maar het grootste probleem: 67% van de Nederlanders stapte in de afgelopen zeven jaar niet over van zorgverzekering: nog eens bijna € 2,75 miljard aan misgelopen besparingen per jaar.
• Toeslagen aanvragen: Naast geld besparen, zou je in 2024 ook eens kunnen kijken waar je geld laat liggen. Een voorbeeld: toeslagen die we niet aanvragen. Deze leveren een extra strop op van zo’n € 110 miljoen. Denk aan huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget.

Tabel en berekening: spaarplatform Raisin

8. Kostenbewust leven

Naast het feit dat het voor 2024 verstandig is om te identificeren waar je onnodig geld verspilt of laat liggen, raden we je dus ook aan om grondig te kijken naar je uitgaven en te bepalen op welke kosten je kunt besparen (zie goed voornemen 1).

Overweeg budgetvriendelijke alternatieven voor diensten en producten om meer geld over te houden voor je financiële doelen. Denk bijvoorbeeld aan die te dure koffies to go. Raisin heeft in 2022 onderzoek gedaan naar hoeveel je zou kunnen verdienen als je het geld dat je normaal gesproken aan dure havermelklattes uitgeeft, zou beleggen. Hieruit ontstond de Havermelklatte-index. De resultaten waren op zijn zachtst gezegd verrassend. Wanneer je geregeld een koffie buiten de deur bestelt en in het nieuwe jaar besluit om te stoppen met het kopen van dure havermelklattes en dat geld te investeren, dan zou dat je een hoop extra spaargeld kunnen opleveren.

Wanneer je vanaf je dertigste begint met beleggen, heeft je spaargeld nog genoeg tijd om zich te verdubbelen. Als je 20 havermelklattes, wat neerkomt op 100 euro per maand, belegt, heb je op je 67ste zo’n € 44.400 geïnvesteerd. Het uiteindelijke bedrag op je spaarrekening zal bijna het driedubbele zijn, namelijk € 128.050. Puur door je geld te beleggen, kun je dus al € 83.650 verdienen. Het enige wat je ervoor hoeft te doen, is in plaats van je geld uit te geven aan koffie buiten de deur, zelf koffie te zetten en hetzelfde bedrag te beleggen.

Andere manieren om bewuster met geld om te gaan, zijn:

• Meer zelf koken en minder uitgeven aan uit eten gaan of eten bestellen.
• Vaker tweedehands kleding kopen in plaats van nieuw. Niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor je spaarrekening. Overweeg ook als goed voornemen dat je alleen een tweedehands kledingstuk mag kopen wanneer je er een hebt verkocht. Een handige app hiervoor is Vinted.
• Vaker de fiets gebruiken in plaats van de auto of het openbaar vervoer. Dit bespaart niet alleen kosten, maar is ook goed voor je gezondheid.

9. Je inkomsten verhogen

Naast het stellen van spaardoelen, is het ook verstandig om carrièredoelen te formuleren voor 2024. Kijk terug op het afgelopen jaar en overdenk je carrièrepad. Wil je je verder ontwikkelen in je huidige functie, streven naar een promotie, of wellicht is het tijd om een nieuwe baan te overwegen? Is het mogelijk om dit jaar een salarisverhoging te vragen, of kun je overwegen om meer uren te werken? Misschien is 2024 wel het jaar dat je eindelijk voor jezelf gaat beginnen. Denk strategisch na over manieren waarop je in het komende jaar je inkomsten kunt vergroten. Identificeer kansen voor loopbaanontwikkeling en onderzoek hoe je je financiën kunt verbeteren door je vaardigheden aan te scherpen of meer werk aan te nemen.

10. Financiële educatie opkrikken

Uit een enquêteonderzoek over de financiële gezondheid in Nederland, uitgevoerd in opdracht van Raisin, blijkt dat 14% van de jonge Nederlanders (18-34 jaar) hun kennis van financiële zaken, zoals het effectief beheren van geld, sparen en beleggen, als laag zou omschrijven. Bij de oudere groep respondenten (55 jaar en ouder) ligt dit percentage zelfs nog hoger, namelijk 19%. Investeer daarom in 2024 in jezelf door je financiële kennis te vergroten. Lees boeken, volg cursussen of zoek advies om weloverwogen beslissingen te nemen over je geldzaken.

Jasper Berkhout, expert personal finance bij Raisin, voegt toe: "Met deze tien goede voornemens zet je de eerste stappen naar een financieel gezonder 2024. Neem de controle over je geld, werk aan je doelen, maak van dit jaar het jaar waarin je met vertrouwen je financiële welzijn opbouwt. Een gezonde financiële situatie, met een voldoende grote spaarbuffer, is het beste recept tegen geldstress.”

Namens spaarplatform Raisin een gelukkig en (financieel) gezond 2024!